Bez względu na to, czy spoglądamy na problematykę zamówień publicznych z punktu widzenia zamawiającego, czy wykonawcy właściwie zawsze podstawowym problemem pozostaje efektywność. Zamawiający właściwie zawsze – także na mocy regulacji prawnych dotyczących dyscypliny finansów publicznych – musi zadbać o to, aby pieniądze znajdujące się w budżecie i przeznaczone na realizację inwestycji zostały spożytkowane w jak najlepszy sposób, a jednocześnie zgodnie z zasadami gospodarności. Właściwie nikogo nie trzeba przekonywać, jak trudno – zwłaszcza w czasach dynamicznego wzrostu cen – zrealizować te cele. Tymczasem efektywności oczekują także mieszkańcy, którzy przeważnie oczekują świadczenia usług publicznych na wysokim poziomie. Jednak istnieje sposób na rozwiązanie – a przynajmniej znaczne zminimalizowanie – tych problemów. Jest nim współpraca z biznesem w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP). Co warto wiedzieć o tej formule realizacji zadań publicznych?
Czym jest partnerstwo publiczno-prywatne?
Zgodnie z ustawą o partnerstwie publiczno-prywatnym – a dokładnie jej art. 1 ust. 2 – partnerstwo to polega na wspólnej realizacji przedsięwzięcia opartej na podziale zadań i ryzyk pomiędzy podmiotem publicznym i partnerem prywatnym. Przy czym przez partnera publicznego ustawodawca rozumie przede wszystkim jednostkę sektora finansów publicznych, przez prywatnego zaś przedsiębiorcę lub przedsiębiorcę zagranicznego. Nie analizując kompleksowo ustawodawstwa dotyczącego partnerstwa wystarczy wskazać na istotę PPP. Jest nią – najczęściej obliczona na kilkanaście lat – współpraca jednostki publicznej z przedstawicielami biznesu w celu realizacji określonego przedsięwzięcia.
W najczęściej spotykanych przypadkach – chociaż niestety PPP w Polsce ciągle należy do rzadkości – przedsiębiorca bierze na siebie budowę określonej infrastruktury oraz zarządzanie nią przez czas obowiązywania umowy partnerstwa, najczęściej przez wspomniane już kilkanaście lat. Natomiast podmiot publiczny angażuje się w przedsięwzięcie np. poprzez wniesienie wkładu własnego w postaci nieruchomości oraz zapewnienie zgodności z prawem realizacji inwestycji. Oczywiście po wygaśnięciu umowy PPP staje się także właścicielem infrastruktury wzniesionej w ramach partnerstwa.
Podstawowe korzyści
Z powyższych względów – a wskazują na to także doświadczenia krajów, w których partnerstwo publiczno-prywatne jest z powodzeniem stosowane od wielu lat – w omawianej tu formule realizuje się inwestycje infrastrukturalne wymagające specyficznego doświadczenia do zarządzania nimi. Można by tu wymienić obiekty sportowe (przede wszystkim baseny i stadiony), parkingi, autostrady, sieci tramwajowe czy placówki służby zdrowia. Partner prywatny – a więc przedsiębiorca doświadczony w działalności biznesowej w branży, w której wykorzystuje się infrastrukturę, jaka ma zostać zrealizowana w ramach PPP.